Kapary – superfood? (nowe odkrycie)

Kapary – czym są?

Kapary cierniste to roślina, z której wyrastają owoce będące znanym na świecie dodatkiem do pożywienia, przybierające formę zielonej, wielonasiennej jagody o czerwonym miąższu. Roślina ta powszechnie występuje w Azji Mniejszej, środkowej Azji oraz w Indiach, natomiast uprawy prowadzi się głównie w krajach europejskich o łagodnym klimacie oraz na terenach północnej Afryki. Wyjątkowość tej rośliny polega m.in. na tym, że potrafi przetrwać nawet okres długotrwałej suszy.

Zastosowanie kaparów w kuchni

Owoce kaparów stanowią dzisiaj dodatek do wielu wykwintnych dań; idealnie wzbogacają smak sosów w potrawach rybnych oraz potrafią nadać wyrazistości sałatkom śledziowym, pastą twarogowym czy zwykłemu tatarowi. Najczęściej są marynowane w occie albo konserwowane w soli i oliwie, wówczas nabierają pikantnego smaku.

Właściwości prozdrowotne

Obecnie zarówno korzenie, kora, jak i owoce kaparów ciernistych znajdują zastosowanie w farmacji ze względu na obecność wielu substancji wykazujących działania prozdrowotne, do których należy m.in. rutozyd, kwercetyna, sole mineralne z jodem czy witamina C. Picie soku wyciśniętego ze świeżych owoców zalecany jest przy niedoczynności tarczycy. Odwar z korzeni tej rośliny pomaga w leczeniu długo gojących się ran, w stanach nerwicowych oraz przy migrenach. Z korzeni produkuje się także preparaty stosowane przy żółtaczce oraz dolegliwościach ze strony wątroby i śledziony. Z kolei korze przypisywana jest zdolność do zmniejszenia dolegliwości reumatycznych oraz wywołanych przez zakażenie bakteryjne zwane brucelozą. Ponadto żucie świeżej kory może uśmierzyć ból zębów, a sok z kwiatów tej rośliny znalazł swoje zastosowanie w łagodzeniu zmian skórnych.

Nowe badanie

W najnowszym badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Uniwersytetu w Kalifornii wykazano, że kwercetyna obecna w marynowanych kaparach aktywuje białka niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego serca, mózgu, trzustki, tarczycy czy przewodu pokarmowego i może być w przyszłości kluczowym elementem w leczeniu padaczki, czy nieprawidłowości pracy serca. 

Laboratorium Abbott przeprowadzające to badanie dowiodło, że kwercetyna reguluje czynność kanałów jonowych KCNQ, wpływając na wykrywanie aktywności elektrycznej w komórce. Zaburzenia tego mechanizmu są związane z wystąpieniem cukrzycy, zaburzeniami rytmu serca czy padaczką. Naukowcy oceniali ekstrakty roślinne pod kątem ich zdolności do zmiany aktywności kanałów KCNQ i wykazali, że jeden procent ekstraktu z marynowanych kaparów aktywuje te kanały, wpływając na prawidłową czynność mózgu i serca. Samo zwiększenie aktywności KCNQ w różnych częściach ciała jest bardzo korzystne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odkrycie to pozwala przypuszczać, że wystąpienie tego korzystnego mechanizmu może  także wynikać ze spożycia innych produktów bogatych w kwercetynę. Nie przypadkowo jednak temu badaniu poddano kapary, które są najbogatszym naturalnie występującym źródłem kwercetyny.

Literatura

1. Dagmara Sztaba, Barwa szafranu, aromat cynamonu, smak kaparów – właściwości lecznicze biblijnych przypraw, Farm. Pol 65 (1), 29-40, 2009

2. Kaitlyn Redford, Geoffrey Abbott. The ubiquitous flavonoid quercetin is an atypical KCNQ potassium channel activator. Communications Biology, 2020; 3 (1)